ΠΑΛΙΟ ΚΟΥΤΣΚΑΡ, ΣΤΟ ΟΡΟΣ ΣΥΜΒΟΛΟ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΠΑΓΓΑΙΟΥ: ΕΝΑΣ ΑΙΝΙΓΜΑΤΙΚΟΣ, ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ, ΕΡΜΑΙΟ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΟΚΑΠΗΛΩΝ

Αφορμή για τη σημερινή ανάρτησή μου αποτέλεσε ο βαθύς προβληματισμός μου, από τις χιλιάδες αναρτήσεις, δηλώσεις και εμφανίσεις, που κάναμε όλοι μας κατά την χθεσινή, ιδιαίτερα σημαντική επέτειο της πατρίδας μας και στις οποίες όλοι μας υπερθεματίσαμε σε πατριωτισμό, χωρίς όμως, όπως καθημερινά αποδεικνύεται, οι πράξεις μας να συμβαδίζουν με τις δηλώσεις μας! Μια μόνο απόδειξη είναι και η πλήρης εγκατάλειψη, από την Ελληνική πολιτεία και τους πολίτες της, ενός ακόμη αρχαιολογικού χώρου, η θέα του οποίου προκαλεί βαθειά θλίψη, όταν τα οστά των προγόνων βρίσκονται πεταμένα έξω από ανοιχτούς τάφους κι αυτό δεν το έχουν κάνει εχθροί, αλλά, ως επί το πλείστον, οι ίδιοι  οι Έλληνες απόγονοί τους!

Ανάμεσα στην Πιερία Κοιλάδα, που χωρίζει το όρος Παγγαίο από το όρος Σύμβολο, του Δήμου Παγγαίου, της Περιφερειακής Ενότητας Καβάλας και στην θάλασσα, το Σύμβολο όρος έχει αρκετά μεγάλο πλάτος, κατά τρόπον ώστε να σχηματίζει δύο παράλληλες λοφοσειρές, τη μία μεσόγεια και την άλλη παραθαλάσσια, ανάμεσα στις οποίες υπάρχει μια «κρυμμένη» πανέμορφη κοιλάδα, που την διαρρέει ένας χείμαρρος, καλυμμένος από αιωνόβια πλατάνια. Η βλάστηση είναι πυκνή, αλλά η ανθρώπινη παρουσία στην κοιλάδα αυτή οφειλόταν ανέκαθεν στην ύπαρξη σιδηρούχων μεταλλευμάτων, γεγονός που αποδεικνύεται από το όνομα του πλησιέστερου σ’ αυτήν χωριού της γειτονικής, Πιερίας κοιλάδας, του Σιδηροχωρίου (πιο μπροστά, Ντεμίρ-κοϊ, που είχε την ίδια έννοια).

Το πρόσφατο τοπωνύμιο «παλιό Κουτσκάρ», σε αντιδιαστολή προς το «νέο Κουτσκάρ», που κατείχε, κατά την Οθωμανική περίοδο, την θέση του σημερινού Ελαιοχωρίου, οφείλεται στην ύπαρξη, στην αινιγματική κοιλάδα, στην οποία αναφέρομαι, του ομώνυμου χωριού, που κατοικούνταν, μέχρι το 1922, από Πομάκους, (επρόκειτο για το δυτικό ακρότατο σημείο εγκατάστασης Πομάκων), φωτογραφίες από το νεκροταφείο του οποίου έχω αναρτήσει σε παλαιότερη ανάρτησή μου.

Χιλιάδες χρόνια πιο μπροστά, όμως, η ίδια κοιλάδα ήταν πυκνοκατοικημένη, όπως αποδεικνύουν τα εκτεταμένα ερείπια κτιρίων, πάνω από τα οποία, στην κορυφή ενός λόφου, απόρθητου από τις υπόλοιπες πλευρές του, πλην της δυτικής, δέσποζε ένα τείχος, με ερείπια κτισμάτων στο εσωτερικό του κι ένα μεγάλο, αινιγματικό βράχο (μενίρ;) να καταλαμβάνει το υψηλότερο σημείο του.

Μέχρι το 1992, ο αρχαιολογικός χώρος ήταν άγνωστος και άθικτος από τους αρχαιοκαπήλους, η μεγάλη, όμως, πυρκαγιά του Συμβόλου όρους, που συνέβη κατά το έτος εκείνο, αποκάλυψε τις αρχαιότητες και η κοιλάδα έγινε κι εξακολουθεί να είναι μέχρι σήμερα απόλυτο έρμαιο των αρχαιοκαπήλων, ιδιαίτερα εξ αιτίας της πολύ μεγάλης ερημιάς και της πολύ μεγάλης απόστασής του από κατοικημένες περιοχές!

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ (ΠΟΥ ΤΡΑΒΗΞΑ ΑΠΟ ΤΟ 1995 ΕΩΣ ΤΟ 2002):

ΑΡΧΑΙΑ ΑΚΡΟΠΟΛΗ (ΚΑΣΤΡΟ) ΤΟΥ ΟΙΚΙΣΜΟΥ

1^η φωτογραφία: Ο μεγάλος βράχος ( που θυμίζει μενίρ), στο υψηλότερο σημείο του λόφου της ακρόπολης.

2^η φωτογραφία: Το ανατολικό τμήμα του τείχους

3^η φωτογραφία: Το νοτιοδυτικό τείχος.

4^η φωτογραφία: Μαρμάρινη υδρορροή, στην ακρόπολη.

5^η φωτογραφία: Τάφος, ανοιγμένος από αρχαιοκαπήλους, σε κορυφή, διπλανή προς την ακρόπολη.

6^η φωτογραφία: Ερείπια κτιρίου, στην κορυφή της προηγούμενης φωτογραφίας, δίπλα στον ανοιγμένο τάφο.

7^η φωτογραφία: Κεραμική του κτιρίου της προηγούμενης φωτογραφίας.

8^η φωτογραφία: Εμπρόσθια όψη δύο νομισμάτων, που ο εγώ ίδιος βρήκα το 1995 στην αρχαία ακρόπολη και παρέδωσα στην ΙΗ’ Εφορεία προϊστορικών και κλασικών αρχαιοτήτων Καβάλας. Αριστερά, Μέγας Αλέξανδρος ή Ηρακλής,. Δεξιά Αντίγονος Γονατάς.

9^η φωτογραφία: Οπίσθια όψη των ίδιων πιο πάνω νομισμάτων: Αριστερά, ο τρίποδας των νομισμάτων των Φιλίππων, δεξιά, έγερση τροπαίου των ηττημένων Γαλατών.

10^η έως και 14^η φωτογραφία: Η κοιλάδα, στην οποία αναφέρεται η ανάρτησή μου.

15^η φωτογραφία: Το κάστρο με τον βράχο – μενίρ, όπως φαίνεται από τα ερείπια της οικιστικής εγκατάστασης.

16^η έως και 23^η φωτογραφία: Ερείπια του αρχαίου οικισμού (οικιστικής εγκατάστασης), στους πρόποδες της ακρόπολης, από την οποία τον χωρίζει ο βαθύς χείμαρρος.

Όλες οι υπόλοιπες φωτογραφίες: Η απόλυτη καταστροφή και λεηλασία του νεκροταφείου του αρχαίου οικισμού, από αρχαιοκαπήλους!! Καμία προστασία, κανείς σεβασμός στην ιστορία μας, στα οστά των προγόνων μας, στην ιστορική μας μνήμη! Οι εορτασμοί μας μάραναν!

 

 ΑΛΛΗ ΜΙΑ ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΤΩΧΩΡΙ Ή ΚΑΤΩ ΚΙΟΣΕΛΕΡ Ή KIOSSELER ZEIR ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΙΝΟΥ ΔΗΜΟΥ ΝΕΣΤΟΥ, (ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ, ΤΟΥ ΚΑΖΑ ΣΑΡΗΣΑΜΠΑΝ), ΜΕ ΝΕΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΑ.

 

Το Μουσουλμανικό χωριό KIOSSELER ZEIR ή ΚΑΤΩ ΚΙΟΣΕΛΕΡ, που βρισκόταν στην περιοχή DJEBEL του καζά Σαρήσαμπαν και το οποίο αργότερα, (1929), μετονομάστηκε σε ΚΑΤΩΧΩΡΙ, είχε, μέχρι τους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-1913, 240 κατοίκους, όλους Μουσουλμάνους, τον Αύγουστο δε του 1915 είχε 244 κατοίκους, εκ των οποίων οι130 ήταν ‘άνδρες και οι 114 γυναίκες.

Μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών, μεταξύ Ελλάδος – Τουρκίας, σύμφωνα με τον κατάλογο της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων, που συντάχθηκε το έτος 1928, στο χωριό αυτό είχαν εγκατασταθεί 21 οικογένειες προσφύγων, αποτελούμενες από 81 άτομα.

Το Μουσουλμανικό χωριό KIOSSELER ZEIR αποτελούνταν από πέντε ανεξάρτητους κι απομακρυσμένους μεταξύ τους, μέχρι και 3.000 μέτρα, συνοικισμούς, ο τελευταίος και πιο μακρινός από τους οποίους λεγόταν ASAGI KIOSSELER.

Τον οικισμό ASAGI KIOSSELER τον βλέπετε στις πρώτες 20 φωτογραφίες που αναρτώ.

Στον τελευταίο αυτό συνοικισμό (ASAGI KIOSSELER) οι δύο τελευταίοι κάτοικοι του πρώτου συνοικισμού (δύο αδελφοί, που δεν ζουν πλέον), προ δωδεκαετίας μου έδειξαν το Μουσουλμανικό τέμενος (τζαμί), ένα τετράγωνο κτίσμα, με ανατολικό προσανατολισμό, στον ανατολικό τοίχο του οποίου βλέπετε, στα αριστερά, μια κόγχη, ενώ δεξιότερα μια κυκλική εσοχή, που θυμίζει ιερό βήμα χριστιανικού Ναού. Πίσω, όμως, από τον ανατολικό τοίχο, υπάρχει ένας στενός χώρος, που δεν υπάρχει στους Χριστιανικούς ναούς. Είναι προφανές ότι το τζαμί χρησιμοποιήθηκε ως Χριστιανικός ναός, από τους Μικρασιάτες πρόσφυγες, που εγκαταστάθηκαν εδώ μετά το 1922. Πάντως, δεν φαίνεται το μισράχ του τζαμιού, εκτός κι αν η κόγχη στον ανατολικό τοίχο ήταν το μισράχ.

Στις φωτογραφίες 21^η έως και 33^η βλέπετε το τζαμί αυτό.

ΕΚΕΙΝΟ, ΟΜΩΣ, ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΙΟ ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΟ, ΣΤΟΝ ΜΑΚΡΙΝΟ ΑΥΤΟ ΣΥΝΟΙΚΙΣΜΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΟ ΤΟΥ ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟ, ΠΟΥ ΤΟ ΒΛΕΠΕΤΕ ΣΤΙΣ 32^Η ΕΩΣ ΚΑΙ 60^Η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ!

Πρόκειται για ένα πολύ εκτεταμένο νεκροταφείο, με μεγάλο αριθμό ταφών, μερικές από τις οποίες είναι εντυπωσιακές, μερικές φαίνονται πολύ παλιές και το πιο χαρακτηριστικό, δεν υπάρχουν επιτύμβιες στήλες με διακόσμηση ή με Μουσουλμανικά καλύμματα κεφαλής (σαρίκια). Στο κέντρο του νεκροταφείου υπάρχει ένας περιτοιχισμένος, τετράγωνος χώρος, (τον βλέπετε στις φωτογραφίες 56^η έως και 60ή), που είτε αποτελούσε ταφή κάποιου επιφανούς κατοίκου, είτε κάποιο μνημείο (τουρμπέ;)

Τέλος, συγκίνηση προκαλεί μια μεμονωμένη, χριστιανική ταφή, (την βλέπετε στις δύο τελευταίες φωτογραφίες), που βρίσκεται έξω από τον περίβολο του Μουσουλμανικού νεκροταφείου!

Αισθάνομαι βαθιά θλίψη, που όλα αυτά τα Μουσουλμανικά χωριά, μνημεία κλπ., όπως και τα γύρω απ’ αυτά αρχαία κάστρα, μεταλλευτικές στοές των αρχαίων Θρακών, Θασίων και Μακεδόνων, την Σκαπτή Ύλη, τον τόπο όπου γράφτηκε το αρχαιότερο στον κόσμο βιβλίο ιστορίας, από τον κορυφαίο ιστορικό Θουκυδίδη κλπ./, παρόλο που όλα αποτελούν μέρος της ίδιας, ενιαίας ιστορίας της πατρίδας μας, δεν ερευνώνται σχεδόν καθόλου, από ειδικούς επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων, με αποτέλεσμα να χάνεται καθημερινά πολύτιμο λαογραφικό, ιστορικό και ανθρωπολογικό υλικό!

 

ANOTHER POST, THAT I PRESENT TOY YOU, ABOUT THE MUSLIM VILLAGE KIOSSELER ZEIR – LATER KATOHORI – OF THE KAZA SARISAMPAN, (TODAY, OF THE MUNICIPALITY OF NESTOS), ENRICHED WITH NEW PICTURES AND INFORMATION.

 

This Muslim village, that was at the area Djebel of the Kaza Sarisampan, during the Ottoman period and which, after the exchange of populations between Greece and Turkey, in the year 1929 took the name KATOHORI, before the year 1912 had 240 Muslim residents, who became 244, (130 men and 114 women), on August of 1915.

After the exchange of populations between Greece and Turkey, according to a catalog of the Committee of the re-establishment of the Greek Refugees from Turkey, that was written in the year 1918, in this village there were only 21 families of Greek refugees, having a total of 81 members.

This Muslim village was consisted of five independent neighbourhoods (mahala), the first from the last of which have a distance of 3.000 meters or more.

The last neighbourhood (mahala) of the village was called ASAGI KIOSSELER and you can see it at the first 20 pictures.

In this neighborhood of ASAGI KIOSSELER, two Greek brothers, who were the last residents of the first neighborhood, (they don’t live anymore), shoed me, 12 years ago, the Muslim mosque (cami), that is a square building, looking to the East, on the eastern wall of which, one can see a niche (maybe the misrah?) on the left and a circular opening on the right, that seems to be the Holy Altar of the Christian churches. Behind the eastern wall there was a narrow place, that there is not in the Christian churches. So, it looks that the cami was transformed to a Christian church, after 1922.

At the pictures 21st to 33d you can see that mosque (cami).

BUT THS MOSTE IMPRESSIVE, IN THAT NEIGHBORHOOD, IS THE MUSLIM CEMETERY, THAT YOU SEE AT THE PICTURES 34th to 60^th

It is a vast cemetery, with a great number of tombs, some of which seem to be very old. It is strange that in this cemetery there are no tombs with decoration, letters of other Muslim symbols. In the centre of the cemetery there is a square place, like a tomb, with walls made of stones, that seems to be the tomb of a very important person or a monument (maybe a turbe).

An isolated Christian tomb, out of the Muslim cemetery, that you see at the last two pictures, provokes emotion.

I am, very sorry that all these Muslim villages, monuments etc., that I often post, even as the ancient castles that stand around, the gold mines of the Thracians, the Thracians and the Macedonians, the place of “Scapti Ili”, where the historian Thucididis wrote the first ever, real history, although all of them are parts of the whole history of our country, are not studied and published by the Greek historians and other scientists and the final result of this disregard is the lost of a very precious historic, folklore and anthropological material!