ΑΛΛΗ ΜΙΑ ΟΧΥΡΩΜΕΝΗ ΘΕΣΗ, ΣΤΗΝ ΘΕΣΗ ΜΠΟΕΒΑ, ΒΟΡΕΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΛΕΚΑΝΗ, ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΝΕΣΤΟΥ


Είμαστε μια παρέα από φιλίστορες, που έχουμε επισκεφθεί και φωτογραφίσει, μέχρι τώρα, πάνω από ογδόντα, εν πολλοίς άγνωστες, οχυρές θέσεις, στις δασωμένες κορυφές των βουνών της Λεκάνης, οι περισσότερες και αρχαιότερες από τις οποίες έχουν ένα κοινό, κατασκευαστικό χαρακτηριστικό: Είχαν φτιαχτεί από ακανόνιστους ασβεστόλιθους, χωρίς καθόλου συγκολλητικό κονίαμα, (ξερολιθιά) και, προκειμένου για την περιοχή μας, συνηθίζεται ν’ αποκαλούνται «θρακικού τύπου».

Οι μεγάλοι και επιμήκεις λιθοσωροί, τους οποίους σχημάτισαν οι λίθοι αυτών των οχυρώσεων, όταν, εδώ και πολλούς αιώνες, σωριάστηκαν στο έδαφος, εξ αιτίας της απουσίας συγκολλητικής ύλης, μαρτυρούν ότι επρόκειτο για ισχυρές οχυρώσεις, που μπορούσαν να εξυπηρετούν άριστα τους αμυντικούς σκοπούς, για τους οποίους είχαν κατασκευαστεί πριν χιλιάδες χρόνια, τότε που, ακόμη, δεν υπήρχαν ούτε πολιορκητικές μηχανές, ούτε πυροβόλα όπλα, για να τις καταβάλλουν.

Από τον πιο πάνω «κανόνα», όμως, πιστεύουμε ότι εξαιρούνται μερικές θέσεις, (όπως, λ.χ., μια που βρίσκεται νοτιοδυτικά των Κορυφών του Δήμου Καβάλας ή εκείνη που περιγράψαμε, σε πρόσφατη ανάρτησή μας, ότι βρίσκεται βορειοδυτικά της Λεκάνης του Δήμου Νέστου: https://www.facebook.com/theodoros.lymperakis/posts/pfbid02TEfqiSMP2ym62RdjgxKLS4dRUEmMnWB1CKjJndPTJUp82tMNonGhZRDLbqzy9V7al ). Μια τέτοια «εξαίρεση», θα προσπαθήσουμε να σας περιγράψουμε σήμερα:

Λίγα χιλιόμετρα μετά το χωριό Λεκάνη του Δήμου Νέστου, από την δεξιά (ανατολική) πλευρά της ασφαλτοστρωμένης οδού Λεκάνης – Δρυμοτόπου, πήραμε την καλοστρωμένη, δασική οδό, που περνάει μέσα από ένα υπέροχο, πυκνό δάσος, το οποίο, στις αρχές Νοεμβρίου, παρουσίαζε μια υπέροχη πανδαισία χρωμάτων, (φωτογραφίες 1η έως 3η).

Μετά από αρκετά χιλιόμετρα, η δασική αυτή οδός μας οδήγησε σ’ ένα μεγάλο λιβάδι, (4η φωτογραφία), από το οποίο αρχίσαμε ν’ ανηφορίζουμε στον παρακείμενο, απόκρημνο λόφο, διασχίζοντας ένα δάσος, κυρίως από βελανιδιές, (φωτογραφίες 5η και 6η).

Ανεβαίνοντας στον λόφο, διαπιστώσαμε ότι σ’ αυτόν υπήρχαν ολοφάνερα ίχνη μιας πανάρχαιας, μάλλον προϊστορικής, οικιστικής εγκατάστασης.

Ο λόφος είναι πολύ απόκρημνος, τόσο από την βόρεια, όσο κι από την δυτική πλευρά του, έχει θέα προς την κοιλάδα του Νικηφόρου Δράμας, κυρίως από το βορειοδυτικό άκρο του, (7η φωτογραφία) και την κύρια, προφανώς αμυντικής φύσης οχύρωσή του αποτελούσε ένα τείχος, κτισμένο στην κορυφή του, που κάλυπτε τις εύκολα προσβάσιμες, ανατολική και νότια, πλευρές του, σήμερα είναι σωριασμένο, αν, όμως, κρίνει κανείς από τον μεγάλο όγκο του λιθοσωρού του, αυτό πρέπει να ήταν και αρκετά πλατύ και αρκετά υψηλό, (φωτογραφίες 8η έως και 15η). Στην βορειοδυτική άκρη του υπάρχουν ίχνη πιθανόν κάποιου πύργου, (8η φωτογραφία).

Για την κατασκευή του τείχους αυτού δεν χρησιμοποιήθηκε συγκολλητική ουσία και μοιάζει πολύ με τον μεγάλο αριθμό όμοιων, ορεινών οχυρώσεων, που προαναφέραμε ότι συνηθίζεται να ονομάζονται «θρακικές».

Πλην όμως, το τείχος αυτό παρουσιάζει μια περίεργη ιδιαιτερότητα: Βρίσκεται στην κορυφή του λόφου, αφήνοντας μια πολύ μικρή έκταση, (50 τ.μ. περίπου), ανάμεσα στο ίδιο και στον γκρεμό, στην οποία (έκταση) δεν υπάρχει κανένα ίχνος κτίσματος και, εν γένει, κατοίκησης. Τίθεται, συνεπώς, το ερώτημα: Τι προστάτευε το ισχυρό τείχος, έτσι όπως βρίσκεται πολύ κοντά στον δυτικό γκρεμό του λόφου; Η μόνη πιθανότητα, κατά την άποψή μας, είναι ότι αποτελούσε «έσχατη γραμμή άμυνας».

Έξω, όμως, από το τείχος που περιγράψαμε, υπάρχουν τουλάχιστον δύο «ζώνες κατοίκησης», πλάτους λίγων δεκάδων μέτρων η καθεμιά, «προστατευόμενες ;» από δύο (2) οριζόντια τειχίσματα, που περιτρέχουν μεγάλα τμήματα του λόφου, ο μικρός όγκος του οικοδομικού υλικού των οποίων δείχνει ότι αυτά δεν είχαν ούτε ικανό ύψος, ούτε ικανό πλάτος και ότι, συνεπώς, δεν επρόκειτο γι’ αμυντικά τείχη ή προτειχίσματα, (διότι, αν ήταν τέτοια, έπρεπε ν’ απέχουν ελάχιστα μεταξύ τους – δείτε, λ.χ. την ακρόπολη του Σέσκλου, στην Θεσσαλία - και να έχουν αφήσει στο έδαφος πολύ μεγαλύτερους όγκους των υλικών της κατασκευής τους), αλλά μάλλον για ισχυρές περιφράξεις, προοριζόμενες για την προστασία των οικιστικών χώρων από άγρια ζώα, ληστές κλπ.. Αυτή την άποψή μας ενισχύει η παρατήρηση ότι τους δυο αυτούς, χαμηλούς περιβόλους συνέδεαν άλλα, ακόμη μικρότερα, κάθετα τοιχία, σχηματίζοντας, όπως θα λέγαμε με σύγχρονους όρους, μικρά «οικοδομικά τετράγωνα». (Στις φωτογραφίες που αναρτούμε, βλέπετε, στις μεν 17η έως και 26η, το δεύτερο (μεσαίο) «τείχισμα», στις δε 27η έως 29η το τρίτο (κατώτερο) τείχισμα).

Μέσα σ’ αυτές τις «ζώνες», τις οποίες σχημάτιζαν το τείχος της κορυφής και τα δύο χαμηλότερα τειχίσματα, διακρίνονται πολλοί, (μερικοί με ύψος μέχρι και 3 μέτρων) λιθοσωροί, που δείχνουν ότι επρόκειτο, ίσως, για χώρους κατοίκησης, ιερά κλπ. (Τους σωρούς αυτούς βλέπετε στις φωτογραφίες 29η έως και 41η από τις φωτογραφίες που αναρτώ).

Στηριζόμενοι σ’ όλες αυτές, τις επιτόπιες παρατηρήσεις, τολμούμε να υποθέσουμε, (χωρίς, φυσικά, να θέλουμε να υποκαταστήσουμε τους αρμόδιους επιστήμονες), ότι η όλη κατασκευή του συγκεκριμένου λόφου αποτελούσε μια προϊστορική, οικιστική εγκατάσταση, με στοιχειώδη μέτρα προφύλαξης ανθρώπων και ζώων, όχι από εχθρικές απειλές, αλλ’ από άγρια ζώα, ληστές κλπ. (δείτε, εδώ και την 17η φωτογραφία, στην οποία φαίνεται όστρακο αγγείου, φωτογραφημένο στην επιφάνεια του λιθοσωρού του αμυντικού τείχους της κορυφής του λόφου).